Prawidłowe tętno dorosłego człowieka to puls serca pomiędzy 60 a 100 uderzeń serca na minutę, wartość ta różni się w zależności od wielu czynników, takich jak na przykład kondycja fizyczna. Jak prawidłowo mierzyć puls? Na czym opiera się szczegółowa ocena tętna? Zapraszamy do lektury!
Badanie tętna u ludzi wykonuje się najczęściej na tętnicy promieniowej znajdującej się na przedramieniu. Puls, czyli częstotliwość pracy serca, można badać także na tętnicy szyjnej zewnętrznej, tętnicy udowej, tętnicy podkolanowej oraz tętnicy ramiennej.
Jak prawidłowo mierzyć puls? Wystarczy wyprostować palec środkowy i wskazujący prawej dłoni i przyłożyć je do nadgarstka (tętnica promieniowa) lub ucisnąć na zagłębieniu na szyi pod żuchwą (wtedy badamy tętnicę szyjną). Po wyczuciu tętna włączamy stoper i zaczynamy liczyć uderzenia. Pomiar należy prowadzić przez 30 sekund, a następnie pomnożyć przez dwa, by uzyskać przybliżoną liczbę uderzeń na minutę.
Szczegółowej oceny tętna dokonuje zawsze lekarz. W badaniu brane są pod uwagę takie czynniki jak częstotliwość pulsu, miarowość tętna, napięcie tętna, wypełnienie, chybkość oraz symetria. Przyczyn zbyt wysokiego pulsu może być dużo, są to najczęściej: stres, używki lub duży wysiłek fizyczny. Nadmiernie podwyższony puls może również świadczyć o gorączce lub infekcji, a także wskazywać na choroby i wady serca, takie jak niewydolność krążenia lub niedotlenienie. Wysoki puls w spoczynku, bez wyraźnej przyczyny, to stan, który wymaga pilnej konsultacji lekarskiej i dalszej diagnostyki!
Prawidłowy puls u niemowląt wynosi około 130 uderzeń na minutę, u dzieci starszych wartość ta maleje do 100 uderzeń na minutę, natomiast u młodzieży prawidłowe tętno to około 85 uderzeń na minutę. Prawidłowy puls u dorosłych wynosi około 70 uderzeń na minutę, natomiast u ludzi starszych około 60 uderzeń na minutę.
Puls powyżej 100 uderzeń u dorosłego może wskazywać na tachykardię (częstoskurcz), z kolei puls poniżej 60 uderzeń na minutę wiąże się z bradykardią i może być na przykład efektem niedoczynności tarczycy lub zespołu chorego węzła zatokowego. Zbyt wysoki lub zbyt niski puls wymaga dalszej diagnostyki, o poważnej chorobie mogą świadczyć dodatkowo objawy takie jak duszności, ból w klatce piersiowej oraz płytki oddech.